Sa gjatë jetojmë varet nga një kombinim i faktorëve të ndryshëm, si gjenetika, mënyra e jetesës, aksesi në kujdesin shëndetësor dhe nivelet e stresit.
Megjithatë, gjenetika përbën vetëm 20 deri në 30 për qind të ndikimit total në jetëgjatësi, ndërsa pjesa e mbetur prej 70 deri në 80 për qind ndikohet nga mënyra e jetesës dhe faktorët mjedisorë.
“Plakja më e shëndetshme dhe cilësia e jetës varen më shumë nga mënyra se si kujdesemi për veten sesa nga gjenet tona”, vuri në dukje gastroenterologu dhe eksperti i jetëgjatësisë, Partha Nandi, për Parade.
Sipas hulumtimeve, ndryshimet në stilin e jetës mund të rrisin ndjeshëm jetëgjatësinë. Specialisti i trajtimit të obezitetit dhe eksperti i jetëgjatësisë, Mert Erogul, shpjegon: “Modeli i bazuar në të dhëna tregoi se faktorë të tillë si lënia e duhanit, ngrënia e një diete të shëndetshme, stërvitja e rregullt dhe mbajtja e një peshe të shëndetshme trupore mund të zgjasin jetëgjatësinë deri në 23 vjet për burrat dhe 18 vjet për gratë.” Çelësi është në zakonet e përditshme që janë nën kontrollin tonë.
Ushqimi është ndoshta faktori më i rëndësishëm që ndikon në jetëgjatësinë
Nandi thekson: “Studimet e popullatave në ‘zonat blu’, ku njerëzit jetojnë më gjatë, tregojnë rëndësinë e zakoneve të të ngrënit me bazë bimore dhe të pasura me lëndë ushqyese.
” Ushqime si fasulet, të pasura me fibra dhe antioksidantë, mbështesin shëndetin e zorrëve dhe zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve kronike. Përveç kësaj, shmangia e ushqimeve shumë të përpunuara, alkoolit dhe mishit të kuq luan gjithashtu një rol të rëndësishëm.
Përveç dietës, një ndikim shumë të rëndësishëm ka edhe aktiviteti i rregullt fizik.
“Edhe ushtrimet e moderuara, si ecja e shpejtë, mund t’i shtojnë vite jetës suaj,” thotë Erogul, duke shpjeguar sesi stërvitja redukton inflamacionin dhe promovon rigjenerimin e ADN-së në nivel qelizor. Të dy ekspertët këshillojnë të bëni ndryshime gradualisht – qoftë duke shtuar perime në vaktet tuaja ose duke përfshirë më shumë lëvizje në jetën tuaj të përditshme – sepse ndryshimet e vogla bëhen një rutinë e re me kalimin e kohës.
